راه‌کارهای مدیریتی در تقویت و ماندگاری انگیزه‌‌های اخلاقی با اتکاء به قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی دانشگاه پیام نور، قم، ایران

2 دانشیار دانشگاه پیام نور قم، قم، ایران.

3 دانشیار دانشگاه پیام نور، قم، ایران.

4 استاد تمام گروه فلسفه دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

انگیزش، فرآیندی است که به انسان انرژی داده و قوای او را در جهت انجام کار، فعال می‌سازد و در صدد برانگیختن درون انسان در جهت جذب فضایل اخلاقی و دوری از رذایل است. آنچه از ادلّه مورد بحث به دست می‌آید، این است که سرچشمه انگیزه‌های اخلاقی، خداگرایی و کمال‌گرایی نامتعیّن انسان است که در فطرت بشر ریشه دارد و جهت‌یابی آنها به‌سوی انگیزه‌های اخلاقی، نیازمند هدایت و مدیریتی قوی است که قرآن به عنوان منبعی متقن و قابل اعتماد در راستای ایجاد و تقویت این انگیزه نقشی مدیریتی را ایفا می‌کند. نقش مدیریتی انگیزش اخلاقی قرآن چنان سازنده است که از انسان با انگیزه‏هایش، که خود منشأ بسیاری از ناهنجاری‏های اخلاقی است، انسان کامل خالی از رذایل اخلاقی و آراسته به فضایل اخلاقی می‏سازد و تمام ابعاد وجودی انسان، اعم از مادی و معنوی را در جهت کمال مطلق و بی‏نهایت و جاودانه قرار می‏دهد. مواردی از قبیل تشویق، استفهام، موعظه و نصیحت و.... به عنوان مهمترین راه‌کارهای مدیریت در تقویت انگیزه‌های اخلاقی با اتکاء به قرآن معرفی شدند. هدف اصلی این تحقیق ارائۀ راه‌کارهای مدیریتی در تقویت انگیزه‌های اخلاقی با اتکاء به قرآن کریم می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Management Solutions to Strengthen and Sustain Moral Motivations by Relying on the Qur’an

نویسندگان [English]

  • Soraya sadat Hoseini 1
  • Mohammad reza Hoseini 2
  • yadollah Dadjoo 3
  • Mohammad Mohammadrezai 4
1 PhD student in Teacher Training of Islamic Studies, Payam Noor University, Qom, Iran
2 Associate Professor of Payam Noor University Qom, Qom, Iran.
3 Associate Professor of Payam Noor University Qom, Qom, Iran.
4 Full Professor of the Department of Philosophy, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

 




Motivation is a process that energies a person and activates his powers to do work, and it aims to arouse the inside of a person to attract moral virtues and avoid vices. What can be obtained from the discussed arguments is that the source of moral motivations is human indeterminate godliness and perfectionism, which is rooted in human nature and their orientation towards moral motivations, requires strong guidance and management, and the Qur'an plays a managerial role as a solid and reliable source in order to create and strengthen this motivation. The managerial role of the moral motivation of the Qur'an is so productive that it makes a person with his motivations, which is the source of many moral anomalies, a complete human being free from moral vices and adorned with moral virtues and it places all aspects of human existence, both material and spiritual, in the direction of absolute, infinite and eternal perfection. Things such as encouragement, questioning, preaching and advice, etc. were introduced as the most important management solutions in strengthening moral motivations by relying on the Qur'an. The main goal of this study is to provide management solutions to strengthen moral motivations by relying on the Holy Quran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Moral motivations
  • enjoining good and forbidding evil
  • encouragement
  • preaching and advice
  • suffering and testing
  • questioning and answering
  • learning lessons
* قرآن
* نهج‌‌البلاغه
1.    بدار، لوک؛ دزیل، ژوزه و لامارش، لوک. (1911م). روان‌شناسی اجتماعی (مترجم: حمزه گنجی). تهران: نشر ساوالان.
2.    پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن. (1363). دایرۀ المعارف قرآن ‌کریم. مرکز فرهنگ و معارف قرآن. قم: بوستان کتاب.
3.    توماس، لورنس. (1384). روان‌شناسی اخلاق (مترجم: منصور نصیری). مجموعه مقالات جستارهایی در روان‌شناسی اخلاق. قم: نشر معارف.
4.    جعفری، محمدتقی. (1372). یک بحث بنیادین در ریشه‌های انگیزشی برای فعالیت‌های مدیریت در جامعه اسلامی و نقد نظریه انگیزه در دوران معاصر. مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت اسلامی. تهران: مرکز آموزش مهدویت دولتی.
5.    سانتراک، جان. (1379). روان‌شناسی تربیتی (مترجم: مرتضی امیدیان). یزد: دانشگاه یزد.
6.    شفائی، حسین. (1367). امتحان عامل تکامل (چاپ اول). قم: انتشارات سلسال. 
7.    طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1374). تفسیرالمیزان (ج1، مترجم: محمدباقر موسوی همدانی). قم: نشر دفتر تبلیغات اسلامی.
8.    عالمی، سیدمحمد. (1389). واسطه دینی و اخلاق (چاپ اول). قم: بوستان کتاب. 
9.    غرویان، محسن. (۱۳۷۷). فلسفه اخلاق از دیدگاه اسلام. تهران: مؤسسه فرهنگی یمین.
10.    فرانکنا، ویلیام کی. (1383). فلسفه اخلاق (مترجم: هادی صادقی). قم: انتشارات طه. 
11.    فنایی، ابولقاسم. (1384). دین در ترازوی اخلاق. تهران: مؤسسه فرهنگی صراط. 
12.    فهیم‌نیا، محمدحسین. (1389). مبانی و مفاهیم اخلاق اسلامی در قرآن. قم: بوستان کتاب. 
13.    کاشانی‌ها، کبری. (1335). تشویق و تنبیه از دیدگاه قرآن. تهران: نشر رامین. ص 55 به نقل از علی قائمی زمینه تربیت. ص 229.
14.    محدثی، جواد. (1391). درس‌هایی از نهج‌ابلاغه (دفتر اول). مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
15.    مسعودی، محمداسحاق. (1384). پژوهشی در امر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه قرآن و روایات. تهران: امیرکبیر.
16.    مهدویان، حسن. (1387). نگاهی قرآنی به آزمون الاهی. ناشر: کانون اندیشه جوان.