طرحی نو در نمایه‌سازی علوم اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی

چکیده

نمایه‌سازی محتویات منابع علوم اسلامی از ضروری‌ترین کارهایی است که باید انجام بگیرد؛ چه اینکه به جهت گستردگی زمانی و اطلاعاتی، رسیدن به تمام محتوا که نقشی در نسبت‌ها و قضاوت‌ها دارد، بدون نمایه، براش شخص کاری غیرممکن است. این مقاله که با روش تحقیق کتابخانه‌ای انجام شده و براساس توصیف و تحلیل است، برای رسیدن به اهدافی که در نمایه‌سازی ذکر شده، شرایط ذیل را برای روش نمایه‌سازی منابع علوم اسلامی، بیان کرده است: 1. پیروی کامل از اصطلاح‌نامه‌ها؛ 2. استفاده از اصطلاح کامل؛ 3. از اصطلاحات اشاره‌ای استفاده نشود؛ 4. استفاده‌نکردن از اصطلاحات عطفی؛
5. ملاک ترکیب نمایه‌ها، وحدت موضوع باشد نه چیزدیگر؛ 6. نمایه‌ها براساس دانش ذخیره شوند نه براساس کتاب؛ 7. از اصطلاحات مشترک استفاده نشود؛ 8. نمایه مربوط به یک علم زیرمجموعه اصطلاح همان علم قرار گیرد؛ 9. ذکر نام مؤلف در نمایه‌ها. درضمن نگاهی نقادانه هم به روش نمایه‌سازی پژوهشکده اطلاعات و مدارک اسلامی شده است که براساس واژه‌ها و موضوعات کنترل‌شده با استفاده از منابع معیار از قبیل اصطلاح‌نامه‌ها به سرانجام رسیده است. نقدها عبارت‌اند از: 1. استفاده از اصطلاحات تجزیه‌ای؛ 2. استفاده از اصطلاحات عطفی؛ 3. استفاده از اصطلاحات اشاره‌ای؛ 4. عدم ذکر نام مؤلف در نمایه‌ها؛ 5. ذخیره نمایه‌ها براساس کتاب؛ 6. استفاده از اصطلاحات مشترک برای ذخیره؛ 7. ذخیره نمایه‌ها در اصطلاحات علوم غیرمرتبط.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A New Project in Indexing Islamic Sciences

نویسنده [English]

  • Morteza Mottaghinejad
Member of faculty of Islamic Information Center
چکیده [English]

Indexing the content of Islamic science resources is one of the most important things that needs to be done; What's more, due to the vastness of time and information, reaching all the content that plays a role in judgments is considered impossible for a person without a profile. This article, which is based on the library research method and is based on description and analysis, describes the following conditions for the method of indexing the resources of Islamic sciences. 1. Complete adherence to the term. 2. Use the full term. 3. Do not use terminology. 4. Not using idiomatic terms. 5. The criterion for combining indexes should be the unity of the subject and nothing else. 6. Based on knowledge, indexes should be stored, not based on books. 7. Do not use common terms. 8. The index of a science should be included in the term of the same science. 9. Mention the author's name in the indexes. indexes In addition, a critical look has been given to the indexing method of the Research Institute of Islamic Information and Documents, which critiques include: 1. The use of analytical terms. 2. Use of idiomatic terms. 3. Use of referential terms 4. .Failure to mention the author's name in the indexes. 5. Save the indexes based on the book 6. Use common terms to store. 7. Save indexes in unrelated science terms

کلیدواژه‌ها [English]

  • Terminology
  • Indexing
  • Complete Terminology
  • Indexing of Islamic Sciences Sources
  • Inflectional Term
  • Reference Term

مراجع

1. آخوند خراسانى، محمدکاظم. (1415ق). کفایة الاصول. قم: مؤسسة النشر الاسلامى.
2. اصطلاح «اجتماعی». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/7q5aj63lkqy6b9wo.
3. اصطلاح «اسلامی» در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/voymwzyrgnk6gkjp.
4. اصطلاح «افول». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/7q5aj6340rrzb9wo
5. اصطلاح «الحاق فرزند نکاح موقت». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/540olengo7vz3akr
6. اصطلاح «اوضاع سیاسی». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از https://thesaurus.isca.ac.ir/term/jd5ozqvqjlk630ar
7. اصطلاح «آینده». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/d04mo6j5oadzpyr8
8. اصطلاح «بیع». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/8mxy06p8l4yzlvrw.
9. اصطلاح «چوب». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/5w9x064m50k6yldj
10. اصطلاح «روح». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/8jd5ozq9xb0e30ar
11. اصطلاح «روح». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/7q5aj63j3qyzb9wo
12. اصطلاح «شرایط خلع». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/o89wn68y7myed0rk
13. اصطلاح «شرایط». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/5w9x064dork6yldj.
14. اصطلاح «شرکت». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/8dkb0e59mdm6moj5
15. اصطلاح «طینت کافران». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/qb5alza7nprzgkm
16. اصطلاح «کسب». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/mo5d7egdjpwewxak
17. اصطلاح «مشترک». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/mnd5jzx08apzqowp
18. اصطلاح «مشترکات». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از: https://thesaurus.isca.ac.ir/term/540olen539be3akr
19. اصطلاح «مشرکان». در: پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی (قسمت نمایه) برگرفته از https://thesaurus.isca.ac.ir/term/8mxy06p4qkd6lvrw
20. رحمانی، محمد؛ حسن‌زاده، حسین؛ رحیمی، علی؛ سیدی، سیدحسین؛ متقی‌نژاد، مرتضی و احمدی، قربان ‌محمد. (1381). اصطلاح‌نامه منطق. قم: مؤسسه بوستان کتاب.
21. سن ویل، دومینیک. (1356). راهنمای نمایه‌سازی مدارک و گسترش اصطلاح‌نامه توسعه فرهنگی در کشورهای آسیا (مترجم: عبدالحسین آذرنگ). تهران: مرکز اسناد فرهنگی آسیا.
22. عصمت، پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی برگرفته از:
https://thesaurus.isca.ac.ir/term/pamlb6ovy9mzonyd
23. علامه حلى، حسن بن یوسف. (1413ق). مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة (محقق: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامى).، ناشر: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی‏.
24. کلیوند، دونالدبی و کلیوند، آنادی. (1385). درآمدی بر نمایه‌سازی و چکیده‌نویسی (مترجم: سیدمهدی حسینی). تهران: نشر چاپار.
25. نوروزی، علیرضا و ولایتی، خالید. (1389). نمایه‌سازی موضوعی، نمایه‌سازی مفهومی (چاپ اول). تهران: چاپار.
26. نوروزی، علیرضا. (1389). نمایه‌سازی کتاب (ویرایش دوم، چاپ دوم). تهران: چاپار.
27. نووی، یحیی بن شرف. (بی‌تا). المجموع شرح المهذب. بیروت: دارالفکر.
28. ویسمان، هرمان. (1373). سیستم‌ها، خدمات و مراکز اطلاع‌رسانی (مترجم: جعفر مهرداد). شیراز: نوید شیراز.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 04 اردیبهشت 1399
  • تاریخ بازنگری: 28 آبان 1399
  • تاریخ پذیرش: 08 آبان 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار