موضوع‌شناسی فرقه‏های انحرافی و کاربست آن در «ماده 500» مکرر قانون مجازات اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو گروه جریان شناسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

2 عضو گروه مسائل فقهی وحقوقی، پژوهشکده فقه و حقوق، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

10.22081/jikm.2025.70354.1101

چکیده

قوانین ناظر به مواجهه با فرقه‏های انحرافی، باید از جامعیت و مانعیّت لازم برخوردار باشد تا
راه را در برابر تأسیس و ترویج آنان ببندد. ماده 500 مکرر قانون مجازات اسلامی (مصوب 24/10/1399)، در پی جبران خلأ‏های قانونی در این‌باره بوده و توانسته است تا مقدار قابل قبولی به این موضوع بپردازد. ازآنجاکه شناخت دقیق مجریان و نهادهای مربوطه، از فرقه‏های انحرافی به‌عنوان پیش‏نیاز فهم و دریافت درست این ماده و مواد مرتبط با آن تلقی می‏شود، این نوشته با عرضه تحلیل شناختی از فرقه‏های انحرافی، بن‌مایه‏های لازم را برای تفسیر این ماده فراهم ساخته و تلاش کرده است تا به چیستی فرقه‏ها و چگونگی عملکرد آنان در جامعه، به‌عنوان پرسش این پژوهش نگریسته و کاربست آن در ماده مذکور را بررسی کند. در این راستا، مؤلفه‏هایی همچون: تعاریف دقیق اصطلاحات، معرفی فرقه‏های فعال در ایران، آسیب‌شناسی و معرفی روش‏های کنترل ذهن در فرقه‏ها را مورد مطالعه قرار داده است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و افزون بر معرفی ابعاد فرقه، به تحلیل اندیشه‏های آنان اقدام کرده است

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Subject Analysis of Deviant Sects and Its Application in the Recurrent Article 500 of the Islamic Penal Code

نویسندگان [English]

  • ali mohammadi hoshyar 1
  • esmail agababaiy bani 2
1 Member of the Flowology Department of the Research Institute of Islamic Sciences and Culture
2 Member of Fiqh and Legal Issues Department, Jurisprudence and Law Research Institute, Islamic Science and Culture Research Institute
چکیده [English]

The laws governing the confrontation with deviant sects must have the necessary comprehensiveness and deterrent power to close the path for the establishment and promotion of such sects. The Recurrent Article 500 of the Islamic Penal Code (approved on January 13، 2021) aims to fill the legal gaps in this regard and has been able to address this issue to a significant extent. Since a precise understanding by the relevant authorities and institutions of the deviant sects is considered a prerequisite for the proper understanding and interpretation of this article and its related provisions، this paper provides a cognitive analysis of deviant sects، offering the necessary foundation for interpreting this article. It examines the nature of sects and their operations in society as the main question of the study، analyzing its application within the context of the mentioned article. In this context، elements such as precise definitions of terms، an introduction to active sects in Iran، harm analysis، and the introduction of mind control methods within sects have been studied. The research method is descriptive-analytical، and in addition to introducing the dimensions of sects، it also analyzes their ideologies

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sectarianism
  • Crimes Against Security
  • Freedom of Speech
  • Sectarian Violence
  • Innovation (in religion)
  1.  

    1. اسماعیلی، حمیدرضا. (1400). سازمان سیاسی بهاییت. تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
    2. ابن حزم أندلسی، علی. (2016م). الفصل فی الملل و الأهواء و النحل. بیروت: دار الجلیل.
    3. اشو، راجنیش. (1382). اینک برکه‏ای کهن (مترجم: سیروس سعدوندیان). تهران: نگارستان کتاب.
    4. اشو، راجنیش. (1402). الماس‏های اشو (مترجم: مرجان فرجی). تهران: نشر فردوس.
    5. اشو، راجنیش. (1381). آینده طلایی، (مترجم: مرجان فرجی). تهران: نشر فردوس.
    6. اشو، راجنیش. (1381/ ب). تعلیمات تانترا (مترجم: بهروز قنبری). تهران: نشر هدایت.
    7. الهام، غلامحسین؛ برهانی، محسن. (1392). درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم). تهران: میزان.
    8. بروج، آرشیو کانال موسسه. (1397)، کانال: https://eitaa.com/basaer_l.
    9. پایگاه بهداشت معنوی. (1396). زرگر معنویت‏ها اعدام شد، https://behdashtemanavi.com
    10. پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب. (1401). آسیب‏های بی تی اس،

    https://www.adyannet.com

    1. زاکرمن، فیل. (1384). درآمدی بر جامعهشناسی دین (مترجم: خشایار دیهیمی). تهران: لوح فکر و مؤسسه گفتگوی ادیان.
    2. زنجانی، عبدالاحد. (بی‌تا). جنگ قلعه‌ها؛ زنجان (به کوشش یدالله کائدی). بی‌جا: بی‌نا.
    3. رحمدل، منصور. (1398). رهبری باند مجرمانه و تشدید مجازات، پژوهش‏های حقوق جزا و جرم شناسی، دوره 7، ش14.
    4. سماواتی پیروز، امیر؛ داستان، زهرا. (1392). مبتلایان به اختلال شخصیت ضد اجتماعی، مجرم یا بیمار؟، نشریه حقوق پزشکی، دوره7، ش24.
    5. طوسى، محمد بن الحسن.‏(1411ق). الغیبه. قم: دار المعارف الإسلامیة.
    6. کاویانی، محمد. (1390). روانشناسی و تبلیغات با تأکید بر تبلیغ دینی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    7. کاستاندا، کارلوس. (1388). حقیقتی دیگر. (مترجم: ابراهیم مکلا). تهران: نشر دیدار.
    8. گیدنز، آنتونی. (1402). جامعه شناسی (مترجم: حسن چاوشیان). تهران: نشر نی.
    9. محمدی هوشیار، علی. (1396). نقد و بررسی جریان‏های مدعی معنویت. قم: ذکری.
    10. محمدی هوشیار، علی. (1400). درسنامه نقد و بررسی جریان احمدالحسن. قم: تولی.
    11. محمدی هوشیار، علی. (1397). جریان شناسی نفوذ احمداسماعیل در اقشار مذهبی ایران. قم: مرکز تحقیقات کاربردی ویژه روحانیت.
    12. محمدی هوشیار، علی. (1401). هارون یحیی؛ مهدی استانبولی. نشریه روشنا، پیاپی 87-88
    13. مورگان کرون، یان. (1397). بازگشت به خود؛ خودشناسی از طریق اینیاگرام (مترجم: ناهید ملکی). تهران: نشر نوین.
    14. میرسلیم، سیدمصطفی. (1375). دانشنامه جهان اسلام. تهران: بنیاد دائرة المعارف اسلامی.
    15. نوربخش، جواد. (1381). چهل کلام و سی پیام. تهران: یلدا قلم.
    16. هاشمی خراسانی، منصور. (1393). بازگشت به اسلام. افغانستان: دفتر نشر آثار.
    17. Apte، S. (1965)، A Practical Sanskrit Dictionary.
    18. By Blatt، Sidney J.(1995)، The destructiveness of perfectionism: Implications for the treatment of depression.