مقدمه‌ای بر هستی‌شناسی دروغ از منظر قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مدیر گروه پژوهشی اصطلاح نامه

چکیده

هدف این پژوهش کشف ارتباط وجودی و هستی‌شناسانه واژه دروغ با واژه‌های دیگر در قرآن کریم است. سؤال این است آیا راهی برای کشف ارتباط دقیق، صریح، شفاف و مطابق با واقع مفهوم دروغ با سایر مفاهیم در قرآن وجود دارد تا به وسیله آن، هندسه این مفهوم از منظر قرآن شریف به‌طور‌دقیق ترسیم شود. برای رسیدن به این مقصود و با روش توصیفی و تحلیل محتوا،
سعی شده است از روش آنتولوژی، به معنای مورد نظر در علم اطلاع‌رسانی (علم دانش‌شناسی) برای کشف ارتباط وجودی بین واژه دروغ با سایر مفاهیم در قرآن استفاده شود. داده پژوهش
این است که در قرآن کریم واژه کذب و مشتقات آن مانند تکذیب، کاذب، یکذبون با واژه‏های فراوان دیگر مانند شرک، کفر، نفاق، عدم التزام به ولایت الهی و عدم التزام به دین ارتباط دارد
که با استفاده از شیوه آنتولوژی، نوع این ارتباطات به‌صورت صریح، دقیق و شفاف ترسیم
گردیده است؛ مثلاً مشخص شده است شرک، یکی از بزرگ‌ترین دروغ‏ها و مشرک، بزرگ‌ترین دروغگو است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Introduction to the Ontology of Lies from the Perspective of the Qur'an

چکیده [English]

This study aims to discover the existential and ontological relationship between the word "lie" and other words in the Holy Quran. The question is whether there is a way to discover the exact, explicit, clear, and true relationship between the concept of lie and other concepts in the Qur'an so that the geometry of this concept can be accurately illustrated from the perspective of the Holy Qur'an. To achieve this goal and through a descriptive method and content analysis, it has been tried to use the method of ontology, in the sense intended in information science (scientology) to discover the existential relationship between the word lie and other concepts in the Qur'an. The research data is that in the Holy Qur'an, the word Kidhb (meaning lie) and its derivatives such as Takdhib, Kadhib, Yakdhiboun are related to many other words such as polytheism, infidelity, hypocrisy, non-adherence to divine guardianship and non-adherence to religion. By using the ontology method, the type of these relationships is clearly, accurately, and vividly illustrated. For example, polytheism has been shown to be one of the greatest lies and polytheist is the greatest liar.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Qur'an
  • Kidhb
  • lie
  • truth spreading
  • big lie
  • lie anthology
  • anti-lying
  1. * قرآن

    1. اندلسی ابوحیان، محمد بن یوسف. (1420ق). البحر المحیط فی التفسیر: بیروت: دارالفکر.
    2. بلخی، مقاتل بن سلیمان. (1423ق). تفسیر مقاتل بن سلیمان. بیروت: دار احیاء التراث.
    3. بهشتی، ملوک السادات. (1393). طراحی و پیاده‌سازی علوم پایه بر اساس مفاهیم و روابط موجود در اصطلاح نامه‌های مرتبط. مجله پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 30(3)، صص 677-
    4. بیضاوی، عبدالله بن عمر. (1418ق). انوار التنزیل و اسرار التأویل. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
    5. تفتازانی، سعدالدین. (1388). شرح المختصر (چاپ پنجم). قم: نشر اسماعیلیان.
    6. جرجانی، محمد بن علی. (بی‌تا). کتاب التعریفات. تهران: نشر ناصر خسرو.
    7. جوادی آملی، عبدالله. (1390). تسنیم تفسیر قرآن. قم: مرکز نشر اسراء.
    8. راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412ق). المفردات فی غریب القرآن. دمشق: نشر دارالعلم الدارالشامیه.
    9. سبزواری نجفی، محمد بن حبیب‌الله. (1419ق). ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن. بیروت: نشر دارالتعارف للمطبوعات.
    10. شبّر، سید عبدالله. (1412ق). تفسیر قرآن الکریم شبّر. بیروت: نشر دارالبلاغة للطباعة و النشر.
    11. شوکانی، محمد بن علی. (1414ق). فتح القدیر. دمشق: دار ابن کثیر و دار الکلم الطیب.
    12. شیخ شعاعی، فاطمه. (1384). هستی‌شناسی‌ها و وب معنایی. مجله فصلنامه کتاب، (4)، صص 189-
    13. صفری، مهدی. (1383). مدل‌سازی مفهومی در بازنمون رسمی دانش‌شناختی در هوش مصنوعی و نظام‌های اطلاعاتی. مجله اطلاع‌شناسی، (4)، صص 75-
    14. صنعت‌جو، اعظم. (1384). ضرورت بازنگری در ساختار اصطلاح‌نامه‌ها. مجله فصلنامه کتاب، (64)، صص 79-
    15. طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: انتشارات ناصر خسرو.
    16. طریحی، فخرالدین بن محمد. (1408ق). مجمع البحرین. ایران: مکتب نشر الثقافۀ الاسلامیه.
    17. طوسی، محمد بن حسن. (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن. قم: نشر دار احیاء التراث العربی.
    18. عسکری، حسن بن عبدالله. (1400ق). الفروق فی اللغة. بیروت: نشر دارالآفاق الجدیدة.
    19. علامه طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1417ق). تفسیرالمیزان. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین.
    20. فتاحی، رحمت‌الله؛ ریسمانباف، امیر. (1395). بازشناختی از دانش‌شناسی. تهران: نشر کتابدار.
    21. قمی مشهدی، محمد بن محمد رضا. (1368). تفسیر کنزالدقائق و بحرالغرائب. تهران: نشر سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى‏.
    22. کاشانی، ملا فتح الله. (1423ق). زبدة التفاسیر. قم: نشر بنیاد معارف اسلامى‏.
    23. کلینی، محمد بن یعقوب. (1429ق). کافی (چاپ اول). قم: نشر دارالحدیث.
    24. منصوب به امام صادق (علیه السلام). (1400ق). مصباح الشریعه (چاپ اول). بیروت: نشر اعلمی.
    25. نراقی، مهدی بن ابی ذر. (بی‌تا). جامع السعادات. بی‌جا.